Características do galego medio

 

FONOLOXÍA
Vocalismo

• Perda da nasalidade vocálica: man/mao...
• Mantemento das vogais átonas, fronte á relaxación do portugués.
• Xeneralización dos ditongos -oi-, -ou-, -ei-: moito, ouro, eira...

Consonantismo

• Enxordecemento e redución do sistema de sibilantes, dando lugar á situación actual:
• grafía s-, -s- /s/: saber, casa...
• grafías c, z /T/: cento [TEnto], caza [kaTa]...
• grafía x /S/: leixar, xadrez...
• Conservación do fonema /tS/ para a grafía ch: choco, cheiro...

MORFOSINTAXE

• Distinción te/che, para complemento directo e indirecto: vinte, díxenche...
• Alternancia llo/llelo: dillo (a ela), díllelo (a elas)...
• Xeneralización da desinencia -che(s) para a segunda persoa do singular dos pretéritos perfectos de indicativo: cantaches, comiches...
• Xeneralización da desinencia -o para a 3ª persoa do singular dos pretéritos perfectos de indicativo irregulares: dixo, quixo, fixo...
• Conservación da desinencia -des como morfema número-persoa da segunda persoa do plural: falades, comedes...

LÉXICO

• – Entrada de moitos castelanismos: *Dios (Deus), *pueblo (pobo), *jueves (xoves/quinta feira), *virgen (virxe), *iglesia (igrexa)...